Miasto i Gmina Gniew

Azbest jest nazwą handlową grupy minerałów, które pod względem chemicznym są uwolnionymi krzemieniami magnezu, żelaza, wapnia i sodu. Zagrożenie dla zdrowia mieszkańców wynika z nagromadzenia na obszarze całej gminy różnego typu materiałów zawierających azbest. Odpady azbestowo-cementowe stanowią obecnie istotne źródło emisji pyłu. Chorobotwórcze działanie azbestu powstaje w wyniku wdychania włókien zawieszonych w powietrzu. Przenikają one do dolnych dróg oddechowych, wbijają się w płuca, gdzie pozostają i w wyniku wieloletniego drażnienia komórek wywołują nowotwory. Wdychane z powietrzem włókna azbestowe kumulują się w płucach przez całe życie, a pierwsze objawy chorobowe mogą ujawnić się nawet po 50 latach od pierwszej ekspozycji na ich działanie. Narażenie na pył azbestowy może być przyczyną następujących chorób układu oddechowego: pylicy azbestowej, zmian opłucnych, raka płuc, międzybłoniaków opłucnej i otrzewnej, nowotworów o wysokiej złośliwości.

Zastosowanie:

Właściwości azbestu takie jak: duża odporność na wysokie i niskie temperatury, niewielkie przewodnictwo cieplne i odporność na działanie czynników chemicznych sprawiły, że stał się on powszechnie wykorzystywany jako cenny surowiec.

Azbest szeroko stosowany był w kilku dziedzinach gospodarki, przede wszystkim w budownictwie, ale także w energetyce, transporcie i przemyśle chemicznym. Najważniejszymi zastosowaniami azbestu są:

• wyroby azbestowo - cementowe produkowane z azbestów chryzotylowego i amfibolowych, takie jak: pokrycia dachowe, rury ciśnieniowe, płyty okładzinowe i elewacje zawierające od 10 do 35% azbestu;
• wyroby izolacyjne stosowane do izolacji kotłów parowych, wymienników ciepła, zbiorników, przewodów rurowych oraz ubrań i tkanin ognioodpornych. Zawierają one w zależności od przeznaczenia od 75 do 100% azbestu, głównie chryzotylu;
• wyroby uszczelniające: tektury, płyty azbestowo – kauczukowe, szczeliwa plecione;
• wyroby cierne takie jak: okładziny cierne i taśmy hamulcowe stosowane do różnego typu hamulców;
• wyroby tekstylne: sznury i maty;
• wyroby hydroizolacyjne: lepiki asfaltowe, kity uszczelniające, asfalty drogowe uszlachetnione, zaprawy gruntujące, papa dachowa, płytki podłogowe, zawierające od 20 do 40 % azbestu.
• ,,wyroby miękkie” – których gęstość objętościowa jest mniejsza niż 1000 kg/m3, to słabo związane produkty azbestowe o wysokim, ponad 60% udziale azbestu w produkcie oraz niskiej zawartości substancji wiążącej, do których zaliczamy m. in. tynki, maty, płyty azbestowe, materiały izolujące, papy.
• ,,wyroby twarde” – których gęstość objętościowa jest większa niż 1000 kg/m3, zawierające wysoki udział substancji wiążącej, zaś niski (poniżej 15%) udział azbestu, do których należą płyty faliste i płaskie, rury wodociągowe, elementy kanalizacji. Spójność włókien azbestowych w tych wyrobach jest tak wysoka, że praktycznie nie uwalniają się one do środowiska (wyjątkiem jest obróbka np. cięcie lub proces niszczenia mechanicznego wyrobu).

Szacuje się (w skali kraju), że około 96% ogólnej ilości wyrobów zawierających azbest stanowią płyty azbestowo – cementowe (faliste i płaskie).

Produkcja wyrobów azbestowych została ostatecznie zakończona na terenie naszego kraju 28 września 1998 roku. Do 31 grudnia 2032 roku muszą one być usunięte z otoczenia człowieka.