Miasto i Gmina Gniew

Nowe doniesienia z krypty

W zeszłym tygodniu pisaliśmy o niezwykłym odkryciu pochówku osoby, która zjadła 121 śliwek i najprawdopodobniej przez to zmarła. Dziś wiemy, że takie pochówki w krypcie w Kaplicy Matki Boskiej Szkaplerznej w Sanktuarium Maryjnym w Piasecznie były, co najmniej dwa. Możliwe więc, że był to jakiś miejscowy zwyczaj.

KRYPTA

Archeolodzy odkryli w odkopanej 3 lipca krypcie kolejny niezwykły pochówek. Tym razem w brzuchu pochowanej tam osoby znalazła się duża ilość pestek śliwek, czereśni i wiśni. – Będziemy teraz szukać w źródłach pisanych informacji na ten temat. Możliwe, że był to sposób na leczenie jakiejś dolegliwości, nie sądzę bowiem, aby była to fanaberia takiej osoby, aby zjeść naraz ponad 3 kilogramy śliwek z pestkami. Tym bardziej, że zostały one zjedzone w bardzo krótkim czasie i nie zostały być wydalone- tłumaczy prof. Małgorzata Grupa z Instytutu Archeologii Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu.

W krypcie pod Kaplicą Matki Boskiej Szkaplerznej dotychczas natrafiono na 8 pochówków dzieci i niemowlaka zaraz po porodzie. Rzadko rejestrujemy takie przypadki. Natrafiliśmy na niewielką trumienkę o długości 40 cm. Wszystko wewnątrz  było rozłożone, ale z naszych badań wynika, że najprawdopodobniej był to wcześniak - informuje prof. Grupa. Odkrycie jest o tyle niezwykłe, że dawniej nie można było chować nieochrzczonego dziecka nawet na cmentarzu, a tu pochówek jest w miejscu o wiele bardziej uprzywilejowanym, jakim jest krypta wewnątrz kościoła. Być może chrzest odbył się zaraz po porodzie. Możliwe, że było to dziecko fundatora tej krypty bądź sponsora kościoła. Mało jest jednak prawdopodobne, aby udało nam się ustalić jego tożsamość, niewiele jest bowiem informacji o zmarłych dzieciach w parafialnych księgach zmarłych - tłumaczy dr hab. Wiesław Nowosad  z Instytutu Historii i Archiwistyki Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.

Oprócz dzieci w nowo odkrytej krypcie znalazły się szczątki około 30 osób w wieku od 17 do 50 kilku lat. Średnia długość życia wynosiła wówczas 35 lat dla kobiet i 45 dla mężczyzn.

KOŚCIÓŁ

Oprócz samej krypty naukowcy badają również wyposażenie kościoła. Pod lupę poszły między innymi wota z ołtarza głównego piaseckiej świątyni. Wota są to symboliczne przedmioty ofiarowywane w jakiejś konkretnej intencji, np. za uzdrowienie nogi, ręki czy oczu. W kościele pw. Narodzenia NMP w Piasecznie ich nie brakuje. Ich katalogowaniem (wstępne rozpoznanie i inwentaryzacja zasobów) zajmują się studenci z Ochrony Dóbr Kultury Uniwersytetu Mikołaja Kopernika. Studenci prace te wykonują w ramach ćwiczeń terenowych pod opieką dr hab. Juliusza Raczkowskiego.

W kościele znajduje się wartościowy pod względem historycznym zespół darów wotywnych wykonanych z różnej wielkości blach. Wota darowane były przez biednych i bogatych co jest czytelne w jakości wykonania poszczególnych egzemplarzy. Najciekawsze elementy kolekcji poddane zostaną zabiegom konserwatorskim.

Historia piaseckiego kościoła jest długa, ale praca archeologów i historyków na pewno pozwoli poznać ją jeszcze lepiej. Kwestią do rozpatrzenia jest czy np. wota mogły składać kobiety. – Z kobietami jest ten problem, że nie miały one osobowości prawnej. Czynności wykonywane w sądzie i zapewne też w kościele w ich imieniu wykonywane były przez tzw. przyustków czyli zastępców prawnych/mężczyzn. Informacje o ich życiu zawsze są wiec z drugiej ręki. Jedyny status nie do podważenia kobiety był wtedy kiedy była ona wdową. Wtedy miała swój majątek i mogła nim dysponować. Ona podejmowała decyzję. W każdym innym wypadku musiał to być albo członek rodziny albo przyustek- tłumaczy zawiłości historyczne dr hab. Nowosad.

Więcej informacji o odkryciach archeologicznych w gminie Gniew już wkrótce.